Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beslenme Ve Diyetetik Ana Bilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Mihrican KAÇAR
Danışman: NURAL ERZURUM ALİM
Özet:Bu çalışma; kemoterapi tedavisi alan yetişkin onkoloji hastalarının kemoterapi öncesi ve sonrası dönemde serum vitamin D ve B12 düzeyleri, beslenme durumları ile depresyon ve anksiyete durumu arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amacı ile planlanmıştır. Çalışma Nisan 2019-Aralık 2019 tarihleri arasında Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Mengücek Gazi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kemoterapi Ünitesine tedavi için başvuran kanser tanısı almış 44 hasta (Hasta Grubu-HG) ile 44 sağlıklı gönüllü birey (Kontrol Grubu-KG) üzerinde yürütülmüştür. Bireylerin genel özellikleri, sağlık durumları, yaşam tarzı alışkanlıkları, antropometrik ölçümleri ve beslenme alışkanlıklarına ilişkin bilgileri saptamak amacıyla anket formu araştırmacı tarafından yüz yüze görüşme tekniğiyle uygulanmıştır. Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (IPAQ), Hasta Esaslı Subjektif Global Değerlendirme (PG-SGA), Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) ile Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ) kullanılmıştır. HG'deki bireylerin yaş ortalaması 52.50±12.21 yıl, KG'dekilerin 52.84±10.98 yıldır. HG'deki bireylerin çoğu ileri evrededir (Evre III, %25; Evre IV %50) ve %72.7'sinde metastaz bulunmaktadır. En sık görülen komplikasyon iştah kaybıdır. HG'deki bireylerde ilk kürdeki Serum D ve B12 düzeyleri son kürdekinden daha yüksektir (p>0.05). HG'deki bireylerde KG'dekilere göre günlük enerji ve toplam protein alımı daha düşüktür (p<0.05). Günlük diyetle alınan C vitaminin kanser riskini azalttığı belirlenmiştir (OR:0.920, % 95 GA: 0.899-0.942, p=0.042). HG'deki bireylerde ilk kürden son küre PG-SGA, BDA ve BAÖ puanları artmıştır. Depresyon ve anksiyete puanları ile serum D ve B12 vitamini düzeyleri arasında ilişki saptanmamıştır (p>0.05). HG'de son kür sonrası BAÖ puanlarıyla vücut ağırlığı arasında negatif korelasyon (r=-0.311, p=0.040) belirlenmiştir. Son kür sonrası PG-SGA ölçeği puanlarıyla BDÖ (r=0.372, p=0.013) ve BAÖ puanları (r=0.423, p=0.004) ilişkili bulunmuştur. Sonuç olarak; kemoterapi tedavisinin fiziksel aktivite ve beslenme alışkanlıkları üzerindeki olumsuz etkisiyle D ve B12 vitamini düzeylerini etkileyerek depresyon ve anksiyete gelişimine zemin hazırlayabileceği belirlenmiştir. Kemoterapi tedavisi alan bireyler beslenme yönünden izlenmeli, gereksinimlerine uygun sağlıklı ve dengeli bir diyet tüketmeleri sağlanmalıdır.