Tuz Kuyularına Yapılan Doğalgaz Depolama Tesisleri için Sistem Tasarımı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elektronik Ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: Enis Murat ORHAN

Danışman: İLYAS ÇANKAYA

Özet:

Günümüzde doğalgaz en çok kullanılan enerji kaynağıdır ve insanlar tarafından ısınma ihtiyacı olarak da kullanılmaktadır. Doğalgaz üretemeyen ülkeler arz talep dengesini korumaya çalışırlar. Dolayısıyla, doğalgazın depolanması gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Genellikle bu tip tesisler manuel olarak geleneksel metotlarla işletilmektedir. Operasyon başladığı zaman, hangi ünitelerin çalışacağı, hangi kuyuya gaz basılacağı, hangi vanaların açılıp kapatılacağı gibi bütün eylemler operatörler tarafından yürütülmektedir. Çok karmaşık proses sistemleri olan bu tip tesislerde, insan kaynaklı hata yapma oranı yükselmektedir. Bu tip hataları minimuma indirmek ve efektif ve sürekli bir operasyon hedeflenmektedir. Bu çalışma ile doğalgaz depolama tesislerindeki operasyon parametrelerini ve SCADA'yı içeren bir PLC programı ile bu tip tesislerin yarı otomatik ve tam otomatik olarak çalıştırılması simülasyon üzerinde sağlanmıştır. 500.000.000 m3 toplam hacimli üç adet tuzlu su kuyusu için günlük 30.000.000 m3 gaz basma ve 50.000.000 m3 geri çekme kapasitesi olan örnek bir tesis için çalışma yapılmıştır. Sonuç olarak, doğalgaz depolama tesisleri için bir yazılım hazırlanarak geleneksel metotlarla yapılan işletmenin insan hatalarını minimuma indirebilecek bir uygulama gerçekleştirilmiştir.