Abdullah b. Alevî el-Haddâd: Hayatı, eserleri ve tasavvuf anlayışı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BÜŞRA BETÜL PUNAR

Danışman: Bülent Akot

Özet:

Bâ Alevî seyyidlerinden Abdullah b. Alevî el-Haddâd, 1044-1132/1634-1720 tarihleri arasında Yemen'in Hadramut bölgesinde yaşamış bir sûfîdir. Küçük yaşlarda gözlerini kaybetmiş olsa da ilim öğrenmeye yönelik iştiyakı ve gayreti onun genç yaşlarda hatrı sayılır bir ilmî olgunluğa erişmesini sağlamıştır. Zâhirî ilimleri tahsil ettikten sonra tasavvufa yönelen Seyyid Abdullah; Akîl b. Abdurrahman es-Sekkâf, Ömer el-Attâs, Nezîlü Mekke Muhammed b. Alevî başta olmak üzere devrinin birçok şeyhinden hırka giymiştir. "İmam Haddâd" nisbesiyle anılan Abdullah b. Alevî, XVII-XVIII. asırlarda Aleviyye tarikatının önemli bir temsilcisi görülmüş ve tarikatın Haddâdiyye şubesinin kurucusu kabul edilmiştir. İlim, ibâdet ve ahlakıyla mütemeyyiz bir şahsiyet olan Abdullah b. Alevî birçok talebe yetiştirmiş ve ardında kıymetli eserler bırakmıştır. Bu çalışma Yemen coğrafyasında ortaya çıkan Aleviyye tarikatının önemli temsilcilerinden Abdullah b. Alevî el-Haddâd'ın hayatı, eserleri ve tasavvuf anlayışını konu edinmektedir. Çalışma giriş, iki bölüm ve sonuç kısımlarından müteşekkil olup ilk bölüm Abdullah b. Alevî'nin hayatı, ilmî şahsiyeti ve eserleri konularını ihtivâ etmektedir. İkinci bölüm ise Risâletü'l-müzâkera, Risâletü'l-mu'âvene, Risâletü'l-mürîd, en-Nesâihu'd-dîniyye ve el-Füsûlü'l-'ilmiyye isimli eserleri bağlamında tasavvuf anlayışı konusuna tahsis edilmiştir.