I. Uluslararası Kanuni Sultan Süleyman Sempozyumu, Trabzon, Turkey, 24 - 26 April 2018, pp.46-61
Suleiman the Magnificent’s period was the era when the Ottoman Law system was on the rise as
it is in other fields. The reputation “Kanunî”, “Lawmaker” can be explained by the changes that took
place in Ottoman law system during his period. This study, which was prepared based on archival
documents such as “Mühimme Records” written during the period, differs with the preparation of the
jurist and looking the legal developments totally in the period. The results of the study are as follows:
The reputation “Kanunî”, Lawmaker stems from the fact that he designed the law system to be more
systematic, more clear and to contain balance-control mechanisms. The legal arguments that carried
out during the tiem of Sultan Süleiman, who was brave to create “Örfi” law, are still being discussed.
Sultan Suleiman, who issued two hundred “kanunname”, law, selected all the “askeri”, executives
except the “ilmiye” class from the “kul” system . He closed the gap for the not joining “Divan-ı
Humayun” with “kasr-I adl” system. During his time, very serious works of şeria law came out and
famous lawyers were trained. From the experience of Suleiman the Magnificent, it can be said that the
success of the law could be explained by a over-all approach to law, including education of law,
legislating and carrying out a rule.
Kanunî Sultan Süleyman dönemi, Osmanlı Devleti’nin diğer alanlarda olduğu gibi hukuk alanında
da yükselişte olduğu dönem olmuştur. Sultan Süleyman’ın “Kanunî”liği, onun döneminde Osmanlı
hukukunda meydana gelen değişikliklerle izah edilebilir. Döneminde yazılmış mühimme defteri gibi arşiv
belgelerine dayanılarak hazırlanan işbu çalışma, hukukçu nazarıyla hazırlanması ve onun dönemindeki
hukuki gelişmeleri topluca izah etmesi ile farklılık arz etmektedir. Çalışma ile varılan sonuçlar şunlardır:
Sultan Süleyman’ın kanuniliği, hukuk düzenini daha sistematik, daha net ve denge-kontrol
mekanizmalarını barındıracak şekilde dizayn etmesinden kaynaklanmaktadır. Örfi hukuk oluşturmada
cesur hareket eden Sultan Süleyman döneminde çıkmış olan hukuk argümanları hala tartışılmaktadır. İki
yüz civarı kanunname çıkartan Sultan Süleyman, ilmiye sınıfı hariç tüm yöneticileri kul sisteminden
seçmiştir. Divan-ı Hümayun’a katılmamasını kasr-ı adl mekanizması ile ikame eden Sultan Süleyman,
döneminde çok ciddi fıkıh eserleri verilmesi ve fakihlerin yetişmesinde de önemli bir vazife üstlenmiştir.
Kanunî tecrübesinden yola çıkarak, hukuk ilmindeki başarıyı, hukukun eğitimi, kuralın oluşturulması ve
uygulanmasını içine alan topyekün bir yaklaşım ile açıklamak gerekir.