Research Information System
3.Alfarabi Uygulamalı Bilimler Kongresi, Malatya, Turkey, 16 November 2021, pp.44-52, (Full Text)
Kimyasal silahların üretilerek kullanılmaya başlaması ile birlikte, canlıların yaşamları çok büyük bir
tehlike ve tehdit altına girmiştir. Kitle imha silahları (KİS) olarak da adlandırılan ‘Kimyasal,
Biyolojik, Radyoaktif ve Nükleer’ (KBRN) maddeler kullanıldıklarında; bölge, asker ve sivil ayırt
etmeksizin kitlesel olarak canlıların hastalanmasına, yaralanmasına ve ölümüne sebebiyet vermektedir.
Kitle imha silahlarının üretimlerinin, geliştirilmelerinin ve ulaşılmasının kolay olması nedeniyle terör
örgütleri tarafından gelecekte yoğun olarak kullanılabileceği öngörülmektedir. Kitle imha silahlarının
dolgu maddesinde etken olarak kullanılan kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve nükleer maddelerin açığa
çıkmasında/faaliyete geçmesinde genellikle patlayıcı maddeler kullanılmaktadır. Doğada saf halde
bulunmayan patlayıcı maddeler, basit ve ileri seviyede kimyasal bilgi ile devlet dışı örgütler / terör
örgütleri tarafından piyasadan temin edilen malzemeler kullanılarak hazırlanmaktadır. Ülkemizde
“Denizlerde ve Yurt Sathında Karşılaşılan Patlayıcı Maddeler ve Şüpheli Cisimlere Uygulanacak
Esaslara İlişkin Yönetmelik”te tanımı yapılan “El Yapımı Geliştirilmiş Patlayıcı Madde ve Düzenler
ile Bombalar” temelde 5 unsurdan oluşur. Bunlar; el yapımı patlayıcı maddenin enerjisini sağlayacak
akım kaynağı ve sağlanan enerjinin aktarılması için akım taşıyıcı, el yapımı patlayıcı maddenin
istenilen yer zamanda faaliyete geçirecek olan anahtar sistemi, anahtar sisteminden gelen akımı
faaliyete geçirecek başlatıcı ile bunların bir arada bulundurularak örtü/gizleme ve dış etkilerden
korunmasını sağlayacak dış kap, istenilen etkiyi yerine getirecek ana dolgudur. Dış kabın durumuna ve
ana dolguya göre başlatıcı olarak kullanılan fünye veya fünye ile birlikte yemleme/patlayıcı madde
kullanılarak kitle imha silahları faaliyete geçirilmektedir. Bu çalışmada; Kimyasal, Biyolojik,
Radyoaktif ve Nükleer (KBRN) maddeler hakkında güncel bilgilerin derlenmesi yapılarak,
dağıtıcı/saçıcı olarak kullanılan patlayıcı maddeler ayrıntılı olarak aktarılacaktır.