Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Hatırat Uluslararası Sempozyumu, Aydın, Turkey, 25 - 27 April 2018, vol.1, no.33, pp.441-458, (Full Text)
With a memorandum issued on 12 March 1971, Suleyman
Demirel was dismissed from his post on the grounds that he could not terminate
the anarchy and could not implement the required reforms and reinforcement of
the tutelage system was ensured. Thus, a period of interim regime that would
last for 2.5 years in the country begun. The country, which had been ruled by
the governments established by Nihat Erim, Ferit Melen and Naim Talu at the
request of the army during interim regime, could only overturn this regime -
even if it is relative- with the general
elections held on 14 October 1973.
In this study, a comparative analysis of works
such as ''Anılar ve Görüşler'' by Muhsin Batur, ''12 Mart Anıları'' by Sadi
Koçaş, ''12 Mart'a Beş Kala'' by Celil Gürkan, “Anılar… Sorunlar… Sorumlular”
by Orhan Erkanlı, “1960-1978 Olayları Anılar-Yorumlar” by Mahmut Boğuşlu, “12
Mart İnönü-Ecevit ve Tahkikat Encümeni Raporum” by Nusret Kirişçioğlu,
''Hatıralarım'' by Saadet Bilgiç, ''1971 Buhranı ve Aydınlığa Doğru” by
Süleyman Demirel, ''Anılarım'' by İhsan Sabri Çağlayangil, “Bir MİT Mensubunun
Anıları” by Mehmet Eymür, “12 Mart Anıları” and “Günlükler” by Nihat Erim,
''Defterler'' by Ismet Inönü will be attempted to be carried out within the
context of the March 12th period. Besides, the works such as “12 Mart ve Nihat
Erim Olayı” and ''27 Mayıs’tan 12 Mart’a” by Kurtul Altuğ, “12 Mart İhtilalin
Pençesinde Demokrasi” by Mehmet Ali Birand, Can Dündar and Bülent Çaplı, ''12
Mart'' by Ismail Cem, ''Darbeli Demokrasi'' by Mahir Kaynak, ''Cumhuriyet'i Çok
Sevmiştim'' by Hasan Cemal and “Madanoğlu Cuntası” by Süleyman Tekkeci will be
used. ''The Report of the Parliamentary Investigation Committee Established to
Determine the Measures to be Taken by Investigating Dimensions of All Coups and
Memorandum that Intervened Democracy in Our Country and All Attempts and
Processes that Make Democracy Nonfunctional'' will also be examined in this
context.
Süleyman
Demirel, anarşiyi durduramadığı ve gerekli reformları gerçekleştiremediği
gerekçesiyle, 12 Mart 1971’de verilen bir muhtırayla görevinden uzaklaştırılmış
ve vesayet sisteminin pekişmesi sağlanmıştır. Böylece ülkede 2,5 yıl kadar
sürecek bir ara rejim dönemi başlamıştır. Ara rejimde ordunun isteği
doğrultusunda Nihat Erim, Ferit Melen ve Naim Talu tarafından kurulan
hükümetler vasıtasıyla yönetilen ülke bu rejimden, göreceli de olsa, ancak 14
Ekim 1973 genel seçimleriyle çıkabilmiştir.
Bu
çalışmada Muhsin Batur’un “Anılar ve Görüşler”, Sadi Koçaş’ın “12 Mart
Anıları”, Celil Gürkan’ın “12 Mart’a Beş Kala”, Orhan Erkanlı’nın “Anılar…
Sorunlar… Sorumlular”, Mahmut Boğuşlu’nun “1960-1978 Olayları Anılar-Yorumlar”,
Nusret Kirişçioğlu’nun “12 Mart İnönü-Ecevit ve Tahkikat Encümeni Raporum”,
Sadettin Bilgiç’in “Hatıralarım”, Süleyman Demirel’in 1971 Buhranı ve Aydınlığa
Doğru”, İhsan Sabri Çağlayangil’in “Anılarım”, Mehmet Eymür’ün “Bir MİT
Mensubunun Anıları”, Nihat Erim’in “12 Mart Anıları” ve “Günlükler”, İsmet İnönü’nün
“Defterler” adlı eserleri ile 12 Mart döneminin karşılaştırmalı bir analizi
yapılmaya çalışılacaktır. Bunun yanında, Kurtul Altuğ’un “12 Mart ve Nihat Erim
Olayı”, ve “27 Mayıs’tan 12 Mart’a”, Mehmet Ali Birand, Can Dündar ve Bülent
Çaplı’nın “12 Mart İhtilalin Pençesinde Demokrasi”, İsmail Cem’in “12 Mart”,
Mahir Kaynak’ın “Darbeli Demokrasi”, Hasan Cemal’in “Cumhuriyet’i Çok
Sevmiştim”, Süleyman Tekkeci’nin “Madanoğlu Cuntası” adlı eserlerinden de
faydalanılacaktır. Ayrıca “Ülkemizde Demokrasiye Müdahale Eden Tüm Darbe ve
Muhtıralar ile Demokrasiyi İşlevsiz Kılan Diğer Bütün Girişim ve Süreçlerin Tüm
Boyutları ile Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla
Kurulan Meclis Araştırma Komisyonu Raporu” da bu mealde incelenecektir.