Arkeoloji ve Sanat, no.168, pp.21-26, 2021 (TRDizin)
Türkiye’de yapılan araştırmalarda, İlk Tunç Çağı’na ait kaya mezarları üzerine çok az çalışma mevcuttur. Bunun nedeni Anadolu’da bu döneme ait kaya mezarlarının çok az ele geçmiş olmasıdır.
Bulunan kaya mezarlarına da tesadüfen inşaat çalışmaları sırasında rastlanmıştır. Soğmatar’da ele
geçen kaya mezarları da aynı şekilde Roma Dönemi'ne ait kaya mezarların yer aldığı nekropol alanında kazı ve temizlik çalışması yapılırken tespit edilmiş ve şimdiye kadar yaklaşık 53 adet İlk Tunç
Çağı’na ait kaya mezarı ortaya çıkarılmıştır. Kaya mezarlarının çoğunun da Roma Dönemi'nde Roma
Dönemi'ne özgü kaya mezarlarına dönüştürüldükleri anlaşılmıştır. Bu makalenin konusu olan İlk Tunç
Çağı kaya mezarları içinde yalnızca bir tanesi diğer kaya mezarlarında kendisini ayırmaktadır. İnsan
yüzü biçiminde yapılmış olan kaya mezarı, mezar odasına girişin hemen karşısında yer almaktadır.
İki adet kare nişle gözleri, yarım ay şeklinde kaşları ve bu kaşların ortasından aşağıya inen duvara
yapışık aşağıya indikçe artan bir kare çıkıntıyla burnu yapılmıştır. Ağız kısmı ise yerde daire şeklinde
bir kabartmayla tasvir edilmiştir. Ağız kısmının benzerleri yine Soğmatar’da ele geçen İlk Tunç Çağı
sunaklı kaya mezarlarından da bilinmektedir. Bu çalışmada, Şanlıurfa’da tespit edilmiş olan İlk Tunç
Çağı’na ait insan yüzü biçimli kaya mezarı değerlendirilecektir