Research Information System
ICONIL 2024 - SPRING INTERNATIONAL CONGRESS OF NEW SEARCHES IN SOCIAL SCIENCES, İstanbul, Turkey, 8 - 09 June 2024, pp.51
One of the main issues that constitute the spirit of any public procurement regulation is the title of which procurements will be exempt from public procurement regulations. Various topics are considered as exceptions in both national and international public procurement regulations.
It is seen that the Public Procurement Law No. 4734 includes exception provisions on 145 different subjects in 25 different clauses. It can be easily stated that this number is quite high when compared to equivalent regulations in the world. In addition, the exceptions in the Turkish public procurement system are not limited to the exceptions in the Public Procurement Law No. 4734. Apart from these, there are exception provisions on 101 different subjects in 62 different laws.
The main international regulations in public procurement regulations are the “UNCITRAL Model Law” prepared by the United Nations International Trade Law Commission, the “Government Procurement Agreement (GPA)” prepared by the World Trade Organization and the European Union's “2014/23/EU”, “2014/24/EU”, “2014/25/EU” It is seen that general rules regarding various exception headings or exception provisions are included in the public procurement directives numbered EU and “2009/81/EC”.
In order for any topic to be considered an exception, there must be a legitimate reason. If any subject heading is to be created as an exception based on this justification, this exception decision must be based on objective, generally valid rules and empirical data.
This work; It examines the exception provisions in Turkish public procurement regulations in the context of international public procurement regulations and comparative administrative law. In this context, first of all, the exception provisions in the Public Procurement Law No. 4734 were classified and the deviations from the exception provisions in international regulations and general regulatory deficiencies were analyzed. In order to get better value for money, which is the main purpose of the public procurement system, various amendment suggestions regarding the exception provisions are listed and it is aimed to create a structure compatible with international regulations.
Key Words: Public Procurement Law No. 4734, UNCITRAL Model Law, GPA, European Union Public Procurement Directives, Exceptions.
Herhangi bir kamu alım düzenlemesinin ruhunu oluşturan konuların başında, hangi alımların kamu alım düzenlemelerinden istisna tutulacağı başlığı gelmektedir. Hem ulusal hem de uluslararası kamu alım düzenlemelerinde çeşitli konu başlıkları istisna kapsamında değerlendirilmektedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 25 farklı bentte 145 farklı konuda istisna hükümlerine yer verildiği görülmektedir. Dünyadaki muadili düzenlemelerle kıyaslandığında, bu sayının oldukça fazla olduğu rahatlıkla ifade edilebilir. Ayrıca Türk kamu alım sistemindeki istisnalar sadece 4734 sayılı Kamu İhale Kanunundaki istisnalar ile de sınırlı değildir. Bunların dışında 62 farklı kanunda 101 farklı konuda daha istisna hükümleri bulunmaktadır.
Kamu alım düzenlemelerinde uluslararası başlıca düzenlemeler olan, Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu tarafından hazırlanan “UNCITRAL Model Kanunu”, Dünya Ticaret Örgütü tarafından hazırlanan “Devlet Alımları Anlaşması (GPA)” ve Avrupa Birliğinin “2014/23/EU”, “2014/24/EU”, “2014/25/EU” ve “2009/81/EC” sayılı kamu alım direktiflerinde çeşitli istisna başlıkları veya istisna hükümlerine ilişkin genel kurallara yer verildiği görülmektedir.
Herhangi bir konu başlığının istisna olarak değerlendirilebilmesi için meşru bir gerekçenin varlığı gerekmektedir. Bu gerekçeye dayanarak herhangi bir konu başlığı istisna olarak ihdas edilecekse, mutlaka objektif, nesnel, genel geçer kurallar ve ampirik verilerle bu istisna kararının temellendirilmesi gerekmektedir.
Bu çalışma; Türk kamu alım düzenlemelerinde yer alan istisna hükümlerini, uluslararası alandaki kamu alım düzenlemeleri ile karşılaştırmalı idare hukuku bağlamında incelemektedir. Bu kapsamda öncelikle 4734 sayılı Kamu İhale Kanununda yer alan istisna hükümleri tasnif edilerek, uluslararası düzenlemelerde yer alan istisna hükümlerinden sapmalar ve genel düzenleme eksiklikleri analiz edilmiştir. Kamu alım sisteminin temel amacı olan paranın değerinin daha iyi alınabilmesi için istisna hükümlerine ilişkin çeşitli değişiklik önerileri sıralanarak, uluslararası düzenlemelerle uyumlu bir yapının oluşturulması hedeflenmiştir.
Anahtar Kelimeler: 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, UNCITRAL Model Kanunu, GPA, Avrupa Birliği Kamu Alım Direktifleri, İstisnalar.