Research Information System
RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, no.37, pp.1377-1387, 2023 (Peer-Reviewed Journal)
Abstract
Paul Beatty’s book The Sellout, published in 2015, is a contemporary work that is critically and humorously addresses racial relations between whites and blacks in the United States. The book earned Beatty the title of being the first American writer to win the Booker Prize. In his work, the author creates an alternative world that is fictional but at the same time does not break the boundaries of reality in order to present his criticism of racism and cultural transformation that African- Americans are subjected to. Since his main aim is to draw attention to the flaws of the system, he adopts a critical attitude and makes this attitude more striking with humour. Beatty criticizes not only the system and its makers but also his own ethnic group. The humorous language and style make it necessary for the translator to take the initiative at certain points during the translation of the work into another culture. Since the ethnic group of which the novel is about has its own microculture, the translator must first master this culture. In this context, it seems to be a suitable work in terms of analysing the translation of cultural elements. This article analyses Fuat Sevimay’s translations of Seri Sonu in the light of Javier Franco Aixela’s taxonomy of “the translation of culture-specific items’. Fuat Sevimay, in his works and interviews, mentions the possibilities and richness of Turkish and the importance of using this richness in favour of the readers of the target text as much as possible. The translator, who is aware that he has a sense of responsibility towards the author, has frequently stated that he aims to convey the emotion to the reader in the best possible way without changing the meaning of the text. In this study, the translator’s point of view and choices in the implementation process are evaluated.
Keywords: Aixela, translation of culture specific elements, Fuat Sevimay
Öz
Paul Beatty’nin 2015 yılında yayımlanan kitabı The Sellout (Seri Sonu) Amerika Birleşik Devletleri’nde beyazlar ve siyahiler arasında yaşanan ırksal ilişkileri eleştirel ve mizahi yaklaşımla ele alan güncel bir eserdir. Kitap, Beatty’e Booker ödülünü alan ilk Birleşik Amerikalı yazar olma unvanını kazandırmıştır. Yazar, eserinde Afrikalı-Amerikalıların maruz kaldığı ırkçılığı ve kültürel dönüşüme dair eleştirilerini sunmak amacıyla kurgusal ama aynı zamanda gerçekliğin sınırlarından kopmayan alternatif bir dünya yaratır. Temel amacı, sistemin kusurlarına dikkat çekmek olduğu için eleştirel bir tutum takınır ve bu tutumunu mizahla daha çarpıcı hale getirir. Beatty’nin eleştirilerinden payını alan sadece sistem ve sistem yapıcıları değil aynı zamanda kendi etnik grubudur. Mizahi dil ve üslup eserin başka bir kültüre aktarılması sırasında çevirmenin bazı noktalarda inisiyatif almasını gerekli kılmaktadır. Romanının konu edildiği etnik grubun kendine özgü bir mikro kültürü bulunduğu için çevirmenin öncelikle bu kültüre hâkim olması gerekmektedir. Bu bağlamda kültür unsurlarının çevirisini irdelemek açısından uygun bir eser görünümündedir. Makalede Javier Franco Aixela tarafından öne sürülen ‘kültüre özgü unsurların çevirisi’ne dair taksonimi ışığında Fuat Sevimay’ın Seri Sonu çevirisi incelenmektedir. Fuat Sevimay, eserlerinde ve röportajlarında Türkçenin imkânlarının zenginliğinden ve bu zenginliğin olabildiğince erek metin okuru lehine kullanılmasının öneminden bahseder. Yazara karşı sorumluluk duygusu taşıdığının farkında olan çevirmen metnin anlamını değiştirmeden duyguyu en iyi biçimde okuyucuya iletmeyi amaçladığını sıklıkla dile getirmiştir. Bu çalışmada çevirmenin bakış açısı ve aldığı kararlar, Aixela’nın taksonomisi bağlamındaki dağılımı ile karşılaştırılmakta ve çevirmenin bakış açısı ve uygulama sürecindeki seçimleri değerlendirilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Aixela, kültürel ögelerin çevirisi, Fuat Sevimay.