Arkeoloji ve Sanat, vol.1, no.173, pp.33-46, 2023 (Peer-Reviewed Journal)
2014 yılında keşfedilen Harbetsuvan Tepesi, Şanlıurfa il sınırları içinde, Şanlıurfa’nın 53 km doğusunda
Tek Tek Dağları olarak bilinen bir bölgede yer almaktadır. Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem’e tarihlenen
Harbetsuvan Tepesi'nde Şanlıurfa Müzesi Müdürlüğü başkanlığında 2017-2019 yılları arasında
kazılar gerçekleştirilmiştir. Yapılan kazılarda pek çok buluntu ele geçmiş, bu sayede Harbetsuvan
Tepesi’nin Göbekli Tepe başta olmak üzere Karahan Tepe, Sayburç, Nevalı Çori, Ayanlar Höyük,
Şanlıurfa-Yeni Mahalle, Sefer Tepe, Kurt Tepesi, Hamzan Tepe ve Taşlı Tepe ile benzer özellikler taşıdığı
anlaşılmıştır. Harbetsuvan Tepesi’nin içinde yer aldığı Tek Tek Dağları bölgesi, bundan yaklaşık 150-
200 yıl öncesine kadar tamamen yabani fıstık (Menengiç- Pistacia palaestina Boiss.) ile kaplıydı ancak
bölgenin iskâna açılması ve yoğun mera hayvancılığı yapılması sebebiyle türün populasyonunda
azalma olmuş, günümüzde sadece Tek Tek Dağları Milli Park sınırları içinde kalan bir kesimde, doğal
habitatında az sayıda birey korunarak günümüze gelmiştir. Harbetsuvan Tepesi’nde 2017 ile 2019
yılları arasında üç dönem boyunca yapılan kazılarda T-biçimli dikilitaşlar, mimari yapı kalıntıları, küçük
buluntular olarak da çakmaktaşı ve obsidyenden yapılmış aletler gün yüzüne çıkarılmıştır. Bunun yanı
sıra çok sayıda hayvan kemiği de ele geçmiştir. Bu çalışmada ele geçen bütün Harbetsuvan Tepesi
buluntuları birlikte değerlendirilmiştir.