Research Information System
Nüsha, vol.22, no.55, pp.141-154, 2022 (Peer-Reviewed Journal)
Çağdaş İran edebiyatının önemli kadın şairleri arasında yer alan Sîmîn Behbehânî (ö. 2014) İran’da modern şiirin kurucularından biri olarak kabul edilmiştir. Aktivist bir şair olan Behbehânî, iki kez Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday gösterilmiştir. Şiirlerinde toplumsal meselelere, kadınların karşılaştığı sorunlara, halkın yaşadığı sıkıntılara, toplum tarafından yaratılan baskılara değindiği görülmektedir. Bu bağlamda İran toplumuna bir ayna tuttuğunu söylemek mümkündür. Klasik nazım türlerinden gazeli sıkça kullanmıştır ve bu türde başarılı olduğunu kanıtlamıştır. He ne kadar klasik nazım türünde şiir söylemiş olsa da kaleme aldığı konular, kendi toplumundan ve zamanından izler taşımaktadır. Şiirlerinde folklorik ve efsanevî unsurlardan da faydalandığı göze çarpmaktadır. Kadim efsaneleri, masalları, atasözü ve eski inanışları hatta çocuk oyunlarını dahi şiirlerinde kullandığı görülmektedir. Bu anlamda geçmiş ile modern toplumu usta bir şekilde harmanladığı ve klasik edebiyata hâkim bir birikime sahip olduğu ortaya çıkmaktadır. Behbehânî bu birikimini, modern zaman ve toplumla yoğurarak kendi şiirini kurgulamıştır. Efsaneler, eski metinlerde geçen öyküler, halk inanışları, hurafeler Sîmîn Behbehânî’nin şiirinde belirgin bir yere sahiptir. Bu anlamda, çalışmada kısaca Sîmîn Behbehânî’nin hayatına değindikten sonra şiirlerinde göze çarpan efsanevî unsurlar ele alınacaktır. Bu unsurların eski kanyaklarda nasıl geçtiği ve Behbehânî’nin ise bu unsurları nasıl kullandığı üzerinde durulacaktır.