Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.24, no.1, pp.51-58, 2021 (Peer-Reviewed Journal)
Amaç: Palyatif hastaları ile zamanının büyük bir bölümünü geçiren bakım vericiler fiziksel, psikolojik, sosyal, maddi ve manevi olmak üzere birçok açıdan etkilenmektedir. Bu çalışma palyatif hastalarına bakım veren bireylerin bakım yükünü ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmış tanımlayıcı- kesitsel bir araştırmadır.
Yöntem: Bu araştırma 01 Kasım 2018-15 Haziran 2019 tarihleri arasında Ankara Pursaklar Devlet Hastanesi palyatif servisinde yatmakta olan hastalara en az bir ay süre ile bakım veren 98 bakım verici ile yürütülmüştür. Veri toplamada “Sosyodemografik Veri Formu” ve “Bakım Verenin Stres ölçeği (BVSÖ)” kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; yüzdelikler, ortalamalar, One Way Anova, Independent Sample t Testi ve Mann Whitney U testi kullanılmıştır. İstatistik anlamlılık düzeyi için p< 0.05 kabul edilmiştir.
Bulgular: Bakım verenlerin %59.2’sinin kadın, %69’unun evli olduğu, %93.9’unun bakım verirken güçlük yaşadığı, %89.8’inin bakım verirken destek aldığı sonucuna ulaşılmıştır. Katılımcıların Bakım Verenin Stres Ölçeği toplam puan ortalaması 8.94 ± 2.03 olup, %87.7’sinde subjektif bakım yükünün olduğu görülmüştür. Palyatif hastalarına bakım veren bireylerin bakım yükü ile yaş (p=0.032), aylık gelir durumu (p= 0. 020), bakım veren hastaya yakınlık derecesi (p=0.001), hastanın bakımıyla ilgilenilen süre (p=0.009), bakım verirken birinden destek alma (p=0.018), bakım verirken zorlanılan alan (p=0.023) ve günlük verilen bakım süresi (p=0.000) arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır.
Sonuç: Palyatif hastalarına bakım veren bireylerin bakım yükünün incelendiği bu araştırmada subjektif bakım yükünün yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir. Palyatif hastasına primer bakım vericiler için gereksinimlerine göre psikolojik ve sosyal destek sağlanması, sağlık profesyonellerinde bu konuda farkındalık oluşturulması önerilebilir.