“Anayasa Değişikliklerinde “Gizli Oy” Kuralı ve Denetimi”

Barın T.

Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, vol.6, no.12, pp.195-226, 2018 (Peer-Reviewed Journal)

  • Publication Type: Article / Article
  • Volume: 6 Issue: 12
  • Publication Date: 2018
  • Journal Name: Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi
  • Journal Indexes: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Page Numbers: pp.195-226
  • Ankara Yıldırım Beyazıt University Affiliated: Yes

Abstract

The Article 3 of the Law No. 3361 dated 17 May, 1987, by amending the Article 175 of the Constitution titled “Amending the Constitution, participation in elections and referenda”, set out that the adoption of laws on amendments to the Constitution should be made by secret ballot. This study includes the observation and criticism of this secret ballot rule invoked in constitutional amendments, which we have not come accross in the researched countries, as well as the possiblity of judicial review in case of breach of the rule. The first part of the study overviews the secret ballot in general elections, its functions and different implementations invoked in parliamentary votings on a comparative basis, and intends to figure out the justifications of the 1987 Amendment to the Constitution. The second part in this regard debates the judicial review power of the Constiutional Court in terms of form, in case of a breach of secret ballot rule during the votings of a constitutional amendment.

17/5/1987 tarih ve 3361 sayılı kanunun 3. maddesiyle “Anayasanın değiştirilmesi, seçimlere ve halkoylamasına katılma” başlıklı 175. maddesi değiştirilerek Anayasa değiştirme teklifinin kabulünün “gizli oyla” mümkün olacağı hüküm altına alınmıştır. Bu çalışma, karşılaştırmalı hukukta örneğine rastlanılamayan bu kuralın tahlil ve tenkidi ile Türkiye örneğinde bu kurala uyulmaması halinde denetlenebilme ihtimalini içermektedir. İki bölümden oluşan bu çalışmanın ilk bölümünde genel olarak gizli oy, gizli oyun işlevi ile parlamento içindeki oylamalarda gizli oyun kullanım alanları karşılaştırmalı olarak tartışılmış; 1987 tarihli Anayasa değişikliğine neden ihtiyaç duyulduğu, bu değişiklikle hangi menfaatin korunduğu tespit edilmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde ise bu kurala uyulmamasının Anayasa Mahkemesince denetlenip denetlenemeyeceği farklı ihtimaller göz önünde tutularak incelenmiştir.