Comparison of Smartphone Addiction Levels, Temperament Characteristics and Parental Attitudes of Adolescents with and without Attention Deficit Hyperactivity Disorder


Thesis Type: Postgraduate

Institution Of The Thesis: Ankara Yildirim Beyazit University, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turkey

Approval Date: 2019

Thesis Language: Turkish

Student: SİMGE KOÇYİĞİT

Supervisor: Halime Şenay Güzel

Abstract:

Bu çalışmanın amacı Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu tanısı alan ve almayan 11-14 yaş arası ergenleri akıllı telefon bağımlılığı, mizaç özellikleri ve ebeveyn tutumları açısından karşılaştırmak ve gruplar arasındaki farklılıkları ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda çalışmaya DEHB tanılı grupta 67, DEHB tanısı olmayan grupta 76 olmak üzere toplamda 143 çocuk ile anne/babaları dahil edilmiştir. Ebeveynlere Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutum Ölçeği uygulanırken, ergenlere Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği – Kısa Formu ile Çocuklar İçin Mizaç ve Karakter Envanteri uygulanmış ve her iki gruba kişisel bilgi formu verilmiştir. Ölçeklerden elde edilen veriler incelenirken öncelikle student t-testi, ki-kare analizi, korelasyon analizi, ANOVA ve MANOVA uygulanmıştır. Sonrasında ise çalışmanın temel amacı doğrultusunda, Akıllı telefon bağımlılığını yordayan değişkenleri incelemek amacıyla DEHB tanılı ve DEHB tanısı olmayan gruplar için iki ayrı çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Yapılan analizlere göre, DEHB tanılı ergenlerin akıllı telefon bağımlılığı puanları DEHB tanısı olmayan gruba oranla anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Ayrıca, grupların mizaç ve karakter özellikleri ile anne baba tutumları açısından da farklılıklar gösterdiği saptanmıştır. Son olarak, her iki grubun akıllı telefon kullanım amacı ve cinsiyet açısından farklılaştığı tespit edilmiştir. Regresyon analizi sonuçlarında, DEHB tanılı grupta akıllı telefon bağımlılığını yenilik arayışı mizaç özelliği pozitif yönde, aşırı koruyucu ebeveyn tutumu negatif yönde yordamaktadır. DEHB tanısı olmayan grupta ise akıllı telefon bağımlılığını yenilik arayışı mizaç özelliği pozitif yönde, sebat etme mizaç özelliği ise negatif yönde yordamaktadır. Elde edilen bulgular alanyazın çerçevesinde tartışılmış, ileri çalışmalar için bazı önerilerde bulunulmuştur.