Thesis Type: Doctorate
Institution Of The Thesis: Ankara Yildirim Beyazit University, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı, Turkey
Approval Date: 2019
Thesis Language: English
Student: Zuhal KARAKOÇ DORA
Supervisor: MUSTAFA SITKI BİLGİN
Abstract:İnsanlık tarihi kadar eski bir geçmişe sahip olan güç kavramı, uluslararası ilişkileri anlamada son derece önemlidir ve bu kavram zaman içinde geleneksel anlamından sıyrılarak bugün neredeyse tüm devletlerin bu değişen bağlamı anlamak için stratejilerini uygulamaya çalıştığı yepyeni bir kavrama, yumuşak güç kavramına yontulmuştur. Güç potansiyeli, bir devletin taleplerinin herhangi bir tehdit edici güç olmadan tarihsel, kültürel, sosyal, eğitim ve gelenek argümanlarını kullanarak başka bir devlete kabul ettirilmesine dayanmaktadır ve bugün Kamu Diplomasinin başarısında en belirleyici faktörlerden biri haline gelmiştir. İşte bu araştırma bugün; politik, ekonomik, teknolojik ve sosyal bir gelişmenin bir sonucu olarak dış politikanın önemli bir bileşeni haline gelen, kamu diplomasisinin önemli bir parçası olan İnsani Diplomasi kavramını, Türkiye'nin değişen dış politika anlayışı ile birlikte incelemektedir. Bu bağlamda, AFAD kurumu yumuşak güç bağlamında ele alınmış, AFAD'ın bu gücü nasıl ve ne kadar kullandığı fayda-maliyet analizi çerçevesinden değerlendirerek; AFAD'ın bu bağlamdaki rolü onun hem ulusal hem de uluslararası spesifik çalışmaları aracılığı ile analiz edilmiştir. Esas kuruluş amacı planlama, risk azaltma ve doğal afetlere müdahale olan ve İçişleri Bakanlığına bağlı olan AFAD'ın bir dış politika unsuru olan dış yardımlar konusunda aldığı görev ve sorumluluk, taşıdığı risk bakımından ele alınmıştır. Buradan hareketle, Türkiye'nin İnsani Diplomasi alanındaki politikaları; ulaşılan sonuçlar, başarı oranları ve eksiklikleri açısından inclenmiş ve bu politikaların Türkiye'yi uluslararası ilişkiler sahnesinde getirdiği yer verilerle açıklanmıştır. Bir yandan Türkiye'nin kendine has olduğunu ifade edebileceğimiz insani diplomasi anlayışı veriler ve mukayeselerle analiz edilirken; bir yandan da bu diplomasi türünün en temel aracı olan dış yardımlar hususu şeffaflıktan bütünleşikliğe, işbirliğinden yönetim alanına kadar pek çok açıdan incelenmektedir. Parametreler ortaya konurken, problematik alanlar da analitik perspektifle tanımlanmaya çalışılmıştır. Ülkelerin verileri ve karşılaştırmaları ışığında (bu ülkelerden biri Türkiye, diğer ikisi ise yumuşak güç politikalarını en iyi uygulayan ülkeler olarak kabul edilen ABD ve Almanya), Türkiye'nin insani diplomasi uygulamalarının etkililiği araştırılarak güçlü ve zayıf yönler ortaya konmaya çalışılmıştır. Türkiye'nin halihazırda uygulamakta olduğu strateji analiz edilmiş ve ortaya koyduğu çabanın aldığı sonuçlara değip değmediği sorgulanmıştır. Bu araştırma, temelde, spesifik örneklerle insani diplomasinin önemli bir parçası haline gelmiş bulunan AFAD'ı incelemekte ve yaptığı çalışmaların uluslararası alanda sağladığı katkıyı fayda maliyet analizi bağlamında açıklamaktadır. Bu kapsamda, Türkiye'nin insani diplomasi uygulamalarına ve bu uygulamaların uluslararası arenadaki etkinliğine pozitif yönde katkı sağlayacağına inanılan öneriler getirilmektedir.